[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Ma ona aspekt zarówno prawny, jak i moralny.Odpowiedzialność pojmowana bywa jako cecha szczególna, znamionująca czło-wieczeństwo." Być człowiekiem, to znaczy być odpowiedzialnym" (Staint - Exupery).Odnosi się ją do człowieka w ogóle, do każdej jego roli i funkcji.Ale akcentuje się jązwłaszcza w odniesieniu do ludzi wywierających istotny wpływ na życie i los innych ludzioraz całego społeczeństwa, czy nawet ludzkości.Taka odpowiedzialność ciąży np.nauczonych, politykach, przedsiębiorcach, menedżerach.Mówił M.Weber: "W polityce obowiązuje nie etyka pryncypiów, ale etykaodpowiedzialności.Odpowiedzialności nie za intencje, lecz za skutki działania".Dyskusyjne jest w tym stwierdzeniu określenie "etyka pryncypiów".Pryncypia etyczne sąniezbędne i w polityce, i w życiu gospodarczym.Ważne są także intencje.Z całą zaśpewnością kwestię odpowiedzialności za skutki działania odnieść można również do sferybiznesu.Pojęcie odpowiedzialności ma wiele znaczeń.Stosuje się je m.in.do wyróżnienia, jakwyżej zaznaczono, istotnych społecznie funkcji, zadań.Mówimy o odpowiedzialnychfunkcjach, rolach, stanowiskach, pozycjach zajmowanych w państwie, nauce,administracji, w przedsiębiorstwie.Pojęcie to odnosi się również do całości postępowania człowieka, do jego zachowań.Wtym sensie mówi się o człowieku odpowiedzialnym - zachowującym sięodpowiedzialnie, podejmującym odpowiedzialne decyzje, przewidującym skutki swoichpostępków i decyzji.Najczęściej odpowiedzialność kojarzy się z ponoszeniem konsekwencji swoich czynów - zponoszeniem odpowiedzialności wobec kogoś - za swe decyzje, dokonania, zachowania.Wiąże się to m.in.z kwestiami winy i kary - lub zasługi i nagrody.To rozumienie odpowiedzialności ma także wyrazny sens prawny -(odpowiedzialność karna,dyscyplinarna, finansowa, organizacyjna itp.).istotne znaczenie ma tu odpowiedzialnośćmoralna.Taką odpowiedzialność ponosi się przed sobą przed swym sumieniem.Ale takżeprzed określonymi wspólnotami.W biznesie np.- przed pracodawcą, firmą, załogą,wspólnikami, akcjonariuszami, klientami.Przed społeczeństwem jako całością.Wymagato rozwiniętego poczucia odpowiedzialności i sprawiedliwości.Zdolności i odwagiprzyznania się do błędu i winy, poniesienia konsekwencji.(W handlu np.jest to kwestiarzetelnego potraktowania reklamacji, wymiany wadliwego towaru, czy choćbyprzeproszenia klienta).Szczególną formą ponoszenia odpowiedzialności jest np.bankructwo, upadekprzedsiębiorstwa.Ale bankructwo celowe, fałszywe jest formą ucieczki od odpo-wiedzialności, uchronienia się przed nią, a także nieuczciwej gry.Odpowiedzialność wreszcie, to praktyczna troska o pozytywny stan rzeczy w określonychdziedzinach - o ich dobro, rozwój, sukces, pożądane efekty.To zatem poczuwanie się doodpowiedzialności za gospodarowanie swoją własnością, za los własnej firmy lub firmy, wktórej się pracuje, za jej działalność korzystną również dla innych.Za stan gospodarki wdanej dziedzinie lub w całym kraju, za jego rozwój i przyszłość.Za środowiskoprzyrodnicze.Być odpowiedzialnym w tym sensie -to tyle, co czuć się zobowiązanym dookreślonych działań, których celem jest pomyślność, powodzenie osób i dziedzin, zaktóre poczuwamy się do odpowiedzialności.Zazwyczaj jest to sprawawspółodpowiedzialności.Odpowiedzialnymi są jednostki ludzkie.Przedmiotem dyskusji jest natomiast kwestiaodpowiedzialności zbiorowej - narodów, grup społecznych, pokoleń, sił politycznych itp.za określony stan rzeczy (np.narodu niemieckiego za zbrodnie hitleryzmu).Ale w życiugospodarczym sprawa wydaje się być oczywista.Pojęcie odpowiedzialności odnosi się tuw równym stopniu do jednostki, jej zachowań i decyzji, co i do grup i instytucji, ichdziałalności i decyzji.Np.do przedsiębiorstw, finn, organizacji gospodarczych.Odpowiedzialność-to także dług i zobowiązanie."Każdy człowiek jest dłużnikiem zawodu, który wykonuje" (F.Bacon)
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
