Grzesiuk Lidia Psychoterapia (1 4)

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Po pierwsze, każdy członek rodziny ma być zdolny do wyrażenia dokładnie,jasno i spójnie tego, co widzi, słyszy, czuje oraz myśli o sobie i innych członkach rodziny wich obecności.Po drugie, każdy powinien odnosić się do innych jak do niepowtarzalnychjednostek i dlatego decyzje rodzinne powinny być podejmowane na bazie eksplorowania inegocjowania, a nie siły.Po trzecie, różnice indywidualne mają być otwarcie rozpoznane,uznane i użyte w celu rozwoju.Dopiero wtedy gdy członkowie rodziny są bardziej otwarci,zdolni do bliskiego kontaktu ze sobą, serdeczni, możliwy jest ich dalszy rozwój.Ważnym mechanizmem zmiany wyodrębnianym w tym nurcie psychoterapeutycznymjest odblokowanie oporu przed doświadczaniem.Przedstawiciele tej szkoły uznają, że ludziew istocie swojej są zdolni do miłości, twórczości, produktywności, radości.Wystarczy więcusunąć obrony przed pełnym doświadczaniem, aby człowiek był zdolny do kontaktowania sięz własną zdrową" naturą.Jest wówczas zdolny do pełnego odczuwania, jest także świadomywłasnych odczuć i gotowy do ich spójnego wyrażania.Istotnym zjawiskiem w procesie terapeutycznym prowokującym zmiany jest spotkanieegzystencjalne.Początkowo głównie psychoterapeuta jest w stanie jako pełna osobakontaktować się z członkami rodziny, w dalszych etapach terapii także oni potrafią wejść wtaki kontakt ze sobą nawzajem.Terapeuta nie powinien odgrywać profesjonalnej roli, makontaktować się z rodziną jak autentyczna osoba.Stąd też wymagania wobec psychoterapeutytego nurtu są w gruncie rzeczy bardzo wysokie.3.4.TECHNIKI TERAPEUTYCZNE214Terapeuta w omawianym podejściu jest najbardziej efektywnym narzędziem" zmiany.Strategie i techniki psychoterapeutyczne mają znaczenie drugorzędne.Skrupulatneplanowanie strategii oddziaływania utrudnia wejście w dobry kontakt z członkami rodziny.Podkreśla się natomiast wiele właściwości i umiejętności, którymi powinien dysponowaćterapeuta.Ma on być twórczy, autentyczny, otwarty, zdolny do wczuwania się we wszystkichczłonków rodziny, spontanicznie, w niezafałszowany sposób wyrażać swoje uczucia, spójnieporozumiewać się.Terapeuta może wówczas wejść w głęboki, bliski kontakt z członkamirodziny.Może zarówno być wspierający i bezpieczny, jak prowokować dostateczne napięciew celu destabilizacji dotychczasowych wzorców kontaktowania się w rodzinie.Terapeutadzielący się własnymi odczuciami, myślami, fantazjami, bawiący się z dziećmi staje się modelem" autentycznych, żywych kontaktów pomiędzy członkami rodziny i uruchamiaproces odblokowania obron przed doświadczaniem.Znaczne emocjonalne zaangażowanie terapeuty sprzyjać może reakcjomprzeciwprzeniesieniowym.Mogą one być destruktywne dla procesu psychoterapii, jeżeli sąukryte i zupełnie nieświadome.Dlatego też formułowane są zalecenia minimalizująceniebezpieczeństwa przeciwprzeniesienia.U młodych terapeutów może pojawić się tendencjado solidaryzowania się z dziećmi i odnoszenia się do dorosłych członków rodziny jak dowłasnych rodziców.Dojrzałość psychoterapeuty, odpowiedni trening, superwizja powinnyuodpornić przed emocjonalnym solidaryzowaniem się z jedną osobą czy podgrupą.Zaleca sięwyłączne spotykanie się z całą rodziną.Terapeuta jest wówczas zdolny do wczucia się wtakim samym stopniu w każdego członka rodziny.Najbardziej skuteczną metodą kontroliprzeciwprzeniesienia jest prowadzenie rodziny wspólnie z koterapeutą.Drugi profesjonalistajest w stanie lepiej zaobserwować nieświadome przejawy przeciwprzeniesienia.Mogą onestać się przedmiotem omówienia z koterapeutą.Współuczestnictwo koterapeuty na sesjachterapeutycznych chroni także przed nadmiernym wciągnięciem w system rodzinny.Techniki terapeutyczne stosowane w pracy z rodziną mają odpowiadać osobistemustylowi terapeuty.Przebieg sesji, a więc także użycie technik, nie jest z góry planowany.Stosowane bywają techniki Gestalt, psychodramatyczne, techniki grup spotkaniowych.Całesesje mogą jednak odbywać się bez użycia żadnych specyficznych technik.Poniżej przedstawiony zostanie przykład, przytaczany przez Satir (1983, s.205-206),sposobu, w jaki terapeuta pomaga parze w lepszym wyodrębnieniu podgrupy małżeńskiej oddziecięcej. T (terapeuta): �Skierowaliście się do własnego wnętrza i tak dużo robicie dla dzieci, że me macieczasu dla siebie nawzajem.� (do obojga małżonków).M (matka): �Ja nie sądzę, abyśmy robili dla dzieci więcej niż rodzice powinni robić.�T: �Dobrze, powiedzcie mi coś.Co lubicie razem robić?�S (syn): �Niedawno zjadłem trujący bluszcz.�T: �Co to znaczy?�S: �Bardzo niedawno po prostu zjadłem trujący bluszcz.�O (ojciec): �To jedno z niebezpieczeństw wędrowania i biwakowania�M: �Tak, rzeczywiście�S: �To stało się, kiedy ostatnio biwakowałem.�M: �0n opuścił dwa dni w szkole w ostatnim tygodniu.�T: �I ty przez cały ten czas biwakowałeś?�S: �Mhm.�T: �Co wy we dwoje lubicie robić, kiedy wyjeżdżacie lub macie wolny czas?� (do rodziców).M: �On i ja?�T: �Tak, ty i George �M: �My z reguły nie wyjeżdżamy nigdzie razem.�O: �Przypominam sobie, pojechaliśmy raz, o.ostatnim razem pojechaliśmy na południe doM: �A, tak, tak do.�O: �Pojechaliśmy na pogrzeb.�"215Terapia bazująca na doświadczaniu w największym stopniu, w porównaniu z innymiszkołami, uznaje odrębność, indywidualność, a także pragnienia i cierpienia pojedynczejosoby.Przy znacznym rozwoju koncepcji systemowych nie po zwala stracić z pola widzeniajednostki uwikłanej w system rodzinny.4.TERAPIA BEHAWIORALNABehawioralna terapia rodzinna czerpie inspiracje z teorii uczenia, teorii społecznegouczenia, behawioralnej modyfikacji zachowania.W coraz większym stopniu uwzględniane sątakże procesy poznawcze jako czynniki pośredniczące między sytuacją bodzcową azachowaniem człowieka.Specyficznie inspirująca dla terapii małżeńskiej okazała się teoriaspołecznej wymiany Thibauta i Kelleya (1959).W koncepcjach behawioralnych zaburzenie lokalizowane jest na poziomie zachowaniajednostek.Człowiek traktowany jest jako istota reagująca na bodzce o charakterzespołecznym, ale także będąca zródłem bodzców dla drugiego człowieka.W konwencji teoriispołecznego uczenia możliwa jest analiza wymiany bodzców i reakcji w diadzie.Niemożliwa jest natomiast analiza interakcji pomiędzy trzema osobami (tak jak wkoncepcjach systemowych) [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Formularz