Ignacy Krasicki Satyry i listy

[ Pobierz całość w formacie PDF ]
. Któż tak osądził? Zgadnij. Nie wiem. Oni sa-mi. Któż w swojej sprawie sędzią? Bałamuctwo stare;Inszą wiek polerowny ma cechę i miarę,Insze czucia, rozmysły, sposoby, narzędzia,W swojej sprawie i patron, i strona, i sędzia.Więc wyroki pomyślne, a pospólstwo wierzy.Nie pospólstwo, co kupczy, co płaci, co mierzy,Lecz gmin, co moda szlachci, a umysł poniża.Skąd rozum? Od Szwajcarów.Skąd dowcip? Z Paryża.Więc po rozum, po dowcip trzeba za granicę.Niegdyś bywał on wszędy, dziś ma dwie stolice.Nie uwłaczam ja cudzym, ale zbytek ganię,Talent granic nie cierpi, jego panowanieNie od kraju zawisło przemysł znamienityZdobił Greki, lecz mieli mędrce nawet Scyty.Natura wszystkim matką, nikomu macochą.NASK IFP UGZe zbiorów Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej Instytutu Filologii Polskiej UG66Ci więc, co się uwodzą częścią sławy płochą,Przeświadczenia poddani, choć go w inszych ganią,Chcieliby drogi towar kupić, ale tanio.Doskonałość niełatwa, trzeba pracy przecie,Za jednego mądrego sto głupich na świecie,A kto wie, czy nie tysiąc. Wiele to, czy mało? Niechaj kto chce, doświadcza, mnie gdy się tak zdało,Nie upieram się w zdaniu, a wracam do rzeczy.Szczególne i powszechne doświadczenie przeczy,Iżby można być wielkim i prędko, i łatwo.Rzemieślnik lata strawi nad dłutem, nad dratwą,A przecie rzadki dobry, choć proste rzemiosło.Drzewo nim w pień, w konary, w gałęzie urosło,Nim kwiat zszedł, owoc dojzrzał, długie pory przeszły.Doświadczenia nabywa wiek w lata podeszły.A to mistrz najpewniejszy, więc mędrce bezbrodniAlbo cudem natury lub wiary niegodni. Lecz się to jednak trafia. Bywać i śnieg w maju.Rzecz bolesna korzyści modnego zwyczaju,Algebra od kolebek, żaki prawią cuda,Dzwięk mami, lecz na przyszłość szkodliwa obłuda.Dawnych praca nam korzyść, lecz korzyść, co szpeciZbierających rodziców marnotrawne dzieci.Cytując bez rozsądku maksymy i strofy,Zmiałość głupstwa dumnego czyni filozofy.Dawni, myślami, trudem, nauką wybledli,Albo żywot odludny, albo ostry wiedli;Nasze mędrki rubaszne i pulchne, i hoże,Przemieniły się w sofy cyników rogoże,Pełno Dyjogenesów nie w beczce, lecz ż beczką.Sławni wielbieniem własnym i krzykliwą sprzeczką,Czytają a nie myślą, sądzą ślepym zdaniem,A gmin czci dumne głupstwo owczym powtarzaniem.Stąd wziętość, a jak niegdyś płaszcz i gęsta broda,Tak i teraz, gdy śmiałość wspaniałości doda,Lada osieł w lwiej skórze przestrasza bydlęta.Konstantyn o tej bajce wcale nie pamięta,Zamyśla się ustawnie, wznosi oczy w górę,Niechaj wspojzrzy na siebie, postrzeże lwią skórę.NASK IFP UGZe zbiorów Wirtualnej Biblioteki Literatury Polskiej Instytutu Filologii Polskiej UG67Jakoż chcieć być uczonym, a mało się uczyć,Siebie tylko wysławiać, a na innych mruczyć,Dawać pismom stąd wybór, iż je każą palić,Ganić to, co chwalono, co ganiono chwalić,Nowość tylko uwielbiać, zniżać czasy dawne,Czynić łotry sławnymi, podlić męże sławne,Rozsądnych gminem nazwać, na błędy narzekać,Czego dociec nie można, na pozór dociekać,Za dowody żart dawać, gdy prawda dokucza Tym dzielna nowa mądrość, tych kunsztów naucza.Czyż ją wielbić? Niech wielbi, któremu błąd miły.Nie są światłem błyszczenia, co ledwo się szklniły,I owszem, gdy zagasną, większa po nich ciemność.Miła w kunsztownym żarcie wyrazów przyjemność,Ale żart, ale wdzięki po co zwać nauką?Czy błąd idzie podstępem, czyli inną sztuką,Zawżdy tym jest, tym będzie, czym z natury błędem.Więc, nasz panie Konstanty, co tak żwawym pędemDoszedłeś celu rzeczy, jak ci się to zdaje?Nie rozumiej, że ja ci przymawiam, że łaję;Malarz musi malować takie, jak są, twarze,Chcesz, aby te ustały, jak zowiesz, potwarze,Nie dmij, gdy mało umiesz, mędrszym nie dokuczaj.Jeśli masz dar bawienia, baw, a nie nauczaj.8.MAA%7łECSTWO Chcesz się żenić winszuję, ale nie zazdroszczę.To więc, co potem poznasz, a co cię dziś troszcze,Ja opowiem.�w Adam, ów najpierwszy człowiek,Zasnął; gdy się obudził, za otwarciem powiekPostrzegł.co? Oto Ewę dobro nieskończone.Bóg wyjął mu kość z boku i zrobił mu żonę.Gdybyć to tak i teraz.Próżne korowodówByłyby nasze stadła, a stąd mniej rozwodów.Ale się świat zestarzał [ Pobierz całość w formacie PDF ]

Formularz