[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Naco usłyszał miedzy inemi, iż była narzeczona młodemu rycerzowi zwanemu Alucius, xiążęciuCeltyberów, za czym mu ią oddał y iey oćcu a matce nie tknąwszy iey; czym barzo ziednałową panią, iey rodziców y narzeczonego, tak iż odtąd stali się wieldze przychylni dla Rzymuy dla republiki.Przedsię, co wiedzą o tym, czy w duszy owa piękna biała głowa nie pragnęłabyć nieco nadzianą y nadpoczętą od Scypiona, od niego, powiedam, który był urodny, młody,dzielny, rześki y zwycięski? Możebna, iż gdyby ktoś zaufany abo zaufana ze swoich iey za-pytał, wedle wiary y sumnienia, czy nie byłaby chciała, pozwalam wam się domyśleć, co by-łaby odpowiedziała, abo też zrobiła iaką minkę przyzwalaiącą, iż byłaby tego pragnęła; y po-myślcie k temu, czyli klimat Iszpaniey y zachodnie słońce nie mogło skłaniać iey ku temu,iako wiele inych białych głów dzisieyszych y z tey okolicy urodzonych, y podobnych tamteypaniey, które są barzo gorące y łase na to, iako ich siła widziałem takich.Nie trzeba też wątpić, iż gdyby ta piękna y poczciwa panienka była proszona y żądana odonego urodnego młodzieńca Scypiona, iż byłaby go uięła za słowo, by nawet na samym ołta-rzu swoich pogańskich bogów.W czym, wierę, barzo niektórzy chwalili owego Scypiona za ów dar strzemięzliwości; inizasię go potępiali: bowiem w czym może okazać dzielny a krzepki rycerz wspaniałość swegoserca naprzeciw zacney y urodney paniey, iak tylko okazawszy iey skutecznie, iż ceni ieypiękność y miłuie ią barzo, nie uświadczaiąc iey onych chłodów, respektów, skromności ydyskreciów, jakie nieraz (tak słyszałem) siła kawalerów y pań nazwało radniey wymysłamimózgowczemi y upadkiem serca niżeli cnotą.Nie, wżdy to nie iest to, co piękna y zacna białagłowa miłuie w swoiem sercu, ale przedsię dobre nasycenie się nią, roztropne, diskretne ataiemne.Słowem, iako rzekła iednego dnia godna biała głowa czytaiąc ona historią: ów Scy-pion, przy całym swoim dzielnym y wspaniałym hetmaństwie, to był głupiec, iż ziednywałkogo ku sobie y państwu rzymskiemu takim niezdarnym sposobem, co mógłby był uczynićinym, barziey przystoynym, zwłaszcza iż to był łup woienny, z którego w tym powinno siętriumphować barziey niż w którey iney rzeczy.Nie tak uczynił on wielgi fondator iego miasta, kiedy owo porwano owe panie sabińskie,naprzeciw tey, która mu przypadła; przedsię użył iey do syta bez żadnego wydwarzania; zczego rada była ieno y nie markociła się o to, ani ona, ani iey kompanionki, które hnet zgo-dziły się ze swemi mężami y wydziercami y nie krzywdowały sobie iako ich oćcowie y matki,którzy podnieśli znaczną woynę.Prawda iest, iż bywaią ludzie y ludzie; białe głowy y białe głowy, które nie chcą obcowaćz każdym z brzegu takowym sposobem: wżdy nie wszytkie podobne są do żeny króla Orty-agona, iednego z galickich królów Azyey, niewiasty doskonałey urody.Tę gdy poymał wniewolę nieiaki setnik rzymski y kusił się o iey cześć, nalazłszy ią oporną, iako iż miała wstrętwydać się iemu, osobie tak nikczemney a lichey, wziął ią gwałtem a siłą, ile że los y przemocwoienna dała mu ią w ręce prawem niewolnictwa; czego niebawem pożałował y poniósł za topomstę; bowiem ona, przyrzekłszy mu wielgi okup za swą wolność y gdy oboie udali się nazmówione miesce dla podięcia piniędzy, ta pani dała go zabić, wedle opowieści, y zaniesłagłowę iego swemu mężowi, któremu zwierzyła zrzetelnie, iż ów oto pogwałcił sumniennie ieysrom, ale iż wzięła za to pomstę w tym sposobie: co iey mąż przychwalił y szacował ią wiel-dze.Y od tego czasu, powieda historia, chowała swoią cześć aż do ostatniego dnia życia zcałkowitą świętością y powagą: wżdy mimo wszytko uszczknęła ten smaczny kąszczek, cho-ciay pochodził od leda iakiego człeka.120 Nie tak poczęła sobie Lukrecyia, bowiem nie posmakowała tego, mimo że zabiegał się onią dzielny król: w czym nalazła się po dwakroć iak głupia, raz iż mu nie wygodziła na mie-scu by troszkę, a wtóre, iż się zbawiła żywota.Aby ieszcze wrócić do Scypiona, snadz nie znał ieszcze dobrze obyczaiu woiennego dlałupu y dla rabowania; bowiem, iako słyszałem od iednego z naszych znacznych hetmanów,nie ma takiey sposobney zwirzyny po temu iako biała głowa poymana we woynie; y dworo-wał sobie z wielu inych swoich kompanionów, którzy ponad wszytko zlecali przy szturmach adobywaniu miest cześć białogłowską, a także nawet zgoła w inych miescach a potkaniach;bowiem te panie nawidzą ludzi rycerskiego rzemięsła barziey od inych y onych gwałt przy-wodzi im ieno więcey appetytu; a potem, nie ma w tem nic do przyganienia: rozkosz stąd imzostaie, cześć mężów y ich samych nie iest zgoła nadwerężona; wżdy wielga się im stądszkoda stała? A co więtsza iest, ocalaią tak życie a mienie swoich mężów, iako ta cudna Eu-noia, córka Boguda czy Bochusa, króla Mauretaniey, którey Cezar poczynił znaczne dary, ieyy mężowi, nie tyle, trzeba mnimać, za to, iż przeszli na iego stronę, iako Hiuba, król Bityniey,na stronę Pompeiusa, ieno iż była urodna niewiasta y Cezar miał z nią obcowanie a lube uży-cie
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
