[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Celem psychologii społecznej jest określenie uniwersalnych właściwości natury ludzkiej,które powodują, iż każdy niezależnie od klasy społecznej czy kultury jest podatny nawpływ społeczny.Zakłada się, na przykład, że prawa rządzące relacjami między frustracją aagresją są prawdziwe dla większości ludzi, a nie tylko dla członków jakiejś klasy społecznej,grupy wiekowej czy rasy.Psychologia społeczna jest młodą nauką, która do niedawnarozwijała się głównie w Stanach Zjednoczonych; powoduje to, że wiele jej ustaleń nie zostałojeszcze przetestowanych w innych kulturach, by stwierdzić, czy rzeczywiście są oneuniwersalne.Celem psychologów społecznych jest dotarcie do takich praw.Toteż stopniowo,gdy metody i teorie sformułowane przez amerykańskich psychologów społecznych sąprzejmowane przez psychologów społecznych z Europy, Azji, Afryki, Zrodkowego Wschodui Ameryki Południowej, dowiadujemy się coraz więcej o tym, w jakiej mierze te prawa sąuniwersalne.W kolejnych rozdziałach przedstawimy przykłady takich miedzy kulturowychbadań.Psychologia społeczna a psychologia osobowościW obrębie psychologii występują także inne dyscypliny, które jak psychologia społeczna interesują się badaniem jednostek i tego, dlaczego działają one tak, a nie inaczej;najważniejszą z nich jest właśnie psychologia społeczna.Ponieważ psychologia osobowości ipsychologia społeczna mają ze sobą wiele wspólnego, pomocna mogłaby być próbaokreślenia, czym się różnią psychologia społeczna i psychologia osobowości w swympodejściu i zainteresowaniach.Jeśli postępujesz jak większość ludzi, to analizując przykłady przedstawione na początku tegorozdziału i myśląc o nich jako o zdarzeniach, które już zaszły, zaczynasz się na wstępiezastanawiać nad siłą, słabymi punktami czy kaprysami osobowości zaangażowanych w touczestników.Gdy ludzie zachowują się intrygująco lub dziwacznie, naturalna jest próba ustalenia tego,jakie to elementy ich osobowości wyzwalają u nich obserwowane zachowania.Dlaczegomieszkańcy Los Angeles nie wezwali policji, kiedy słyszeli wołanie o pomoc? Większość znas zakłada, iż przyczyną była ich osobowość lub zadziałał kaprys, który spowodował, żenie udzielili pomocy.Co to mogło być? Niektórzy z nas są szefami, inni zaś podwładnymi;niektórzy są zuchwali, a inni nieśmiali; są tacy, co działają społecznie, i są egoiści.Tak towłaśnie wygląda.A gdyby pomyśleć inaczej: jak byś odpowiedział na pytanie, czy chciałbyś,aby byli oni twymi przyjaciółmi lub opiekunkami twoich dzieci?Psychologowie zajmujący się osobowością zasadniczo koncentrują swoją uwagę na różnicachindywidualnych jako wyjaśnieniach zachowania społecznego.Na przykład, by wyjaśnić,dlaczego ludzie w Jonestown pozbawili życia siebie i swoje dzieci, wypijając truciznę,wydaje się naturalne zwrócenie uwagi na ich osobowości.Być może wszyscy oni bylitypami konformistycznymi lub mieli słabą wolę; a może byli chorzy psychicznie.Psychologowie społeczni sądzą, że takie podejście wzbogaca nieco naszą wiedzę ozachowaniu człowieka, jednak próba wyjaśnienia głównie w terminach czynnikówosobowościowych prowadzi do istotnego niedoceniania roli głównego zródła ludzkiego zachowania wpływu społecznego.W tym kontekście ważne jest, by pamiętać, iż to niegarstka osób popełniła samobójstwo w Jonestown, lecz prawie 100% mieszkańców tej wioski.Można sobie wyobrazić, że wszyscy byli psychotykami, jednak jest to wysocenieprawdopodobne.Bardziej uzasadniona staje się konieczność zrozumienia siły i wpływu takcharyzmatycznego człowieka jak Jim Jones i tego, co powoduje, że różne osoby stają się takpodatne na ów wpływ (zob.ryć.1.1).Te dwa różne podejścia można najlepiej zilustrować, koncentrując się na bardziej codziennymprzykładzie.Przypuśćmy, iż zatrzymałeś się w przydrożnej restauracji na kawę i kawałekciasta
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
