[ Pobierz całość w formacie PDF ]
."Na lipę" to wiersz o bardzo popularny drzewie, specjalnie cenionym.Poeta zwraca uwagę na to, jakie wartości daje lipa.Miód, szept liści, cień, śpiew ptaków.Są to wartości, które drzewo przynosi człowiekowi."Przymów chłopska" - utwór w formie dialogu między szlachcicem a włodarzem.Włodarz odmawia dalszego picia z panem, bo boi się, że po pijanemu może obrazić pana.Pan przypomina przeszłość, kiedy obie strony miały więcej zaufania.Chłop też o tym pamięta, ale czasy zmieniły się na jego niekorzyść.Jest to jeden z utworów w którym poeta porusza problem społeczny w Polsce.Przedstawionej sytuacji nie aprobuje."Pieśń świętojańska o sobótce" - składa się ze wstępu i 12 pieśni śpiewanych przez panny.Jest to utwór oparty na tradycjach uroczystości pogańskich ku czci Kupałdy.Daje poeta w ten sposób wyraz swojemu podziwowi dla zwyczajów ludowyc.Chwali wieś i życie wiejskie.W utworze rozbrzmiewają nuty radości.Jest mowa o miłości, tańcu i śpiewie.Wydaje się to zupełnie zrozumiałe, jeżeli weźmiemy pod uwagę charakter opisywanej uroczystości.Pieśń panny drugiej mówi o tańcu i radości.Zachęca wszystkich do pójścia w jej ślady.Ostatnia panna w pieśni swej zawiera pochwałę życia wiejskiego.Chwali wesołość i spokój wsi.Chłop utrzymuje ze swej pracy siebie i rodzinę, a zawód jego jest znacznie spokojniejszy i bezpieczniejszy niż marynarza, żołnierza czy pisarza.Wylicza następnie wszystkie przyjemności pracy, chwali wieczorne śpiewy i tańce.Utwór należy traktować jako artystyczne uroczystości ludowe.Jest odbiciem radości życia w czasie święta mającego swe pogańskie tradycje.20.Rodzaje miłości w literaturze XVI i XVII wieku, Kochanowski, Morsztyn, Szarzyński."Gdybym mówił językami ludzi i aniołów A miłości bym nie miał Stał bym się jak miedź brzęcząca Albo cymbał brzmiący Gdybym też miał dar przekonywania I znał wszystkie tajemnice I posiadał wszelką wiedzę I wszelką możliwą wiarę Tak iżbym góry przenosił A miłości bym nie miał Byłbym niczym I gdybym rozdał na jałmużnę Całą majętność moją A ciało wystawił na spalenie Lecz miłości bym nie miał Nic bym, nie zyskał Miłość cierpliwa jest Łaskawa jest Miłość nie zazdrości Nie szuka poklasku Nie unosi się pychą Nie dopuszcza się bezwstydu Nie szuka swego Nie unosi się gniewem Nie pamięta złego Nie cieszy się z niesprawiedliwości Lecz współweseli z prawdą Wszystko znosi Wszystkiemu wierzy We wszystkim pokłada nadzieję Miłość nigdy nie ustaje (.) (.) Tak więc trwają wiara, nadzieja, miłość Te trzy, a największa z nich jest miłość" z listu św.Pawła do Koryntian "Połóż mię jak pieczęć na twoim sercu jak pieczęć na twoim ramieniu bo jak śmierć potężna jest miłość a zazdrość jej nieprzejednana jak Szeol żar jej to żar ognia płomień Pański Wody wielkie nie zdołają ugasić miłości nie zatopią jej rzeki Jeśliby kto oddał za miłość całe bogactwo swego domu pogardzą nim tylko" "Pieśń nad pieśniami" Miłość jako temat pojawia się w literaturze starożytnej, głównie w poezji greckiej poetki Safony.Mieszkała ona na wyspie Ledos, gdzie skupiła wokół siebie grupę dziewcząt, których wychowaniem się zajmowała.Łączył je kult bogini Afrodyty oraz więzi czułej i namiętnej przyjaźni.Miłość Syfony według Maksymosa z Tyru podobna była do miłości Sokratesa i jego uczniów.Jej poezja surowa, oszczędna, bez ornamentyki charakterystycznej dla późniejszej poezji jest związana z przeżyciami poetki.Opiewa głównie miłość, uroczystości rodzinne, rozstania z przyjaciółkami, rzadkie chwile szczęśliwej miłości.Na ogół w jej utworach przeważa ton melancholii i tęsknoty.W Polsce zyskała popularność stosunkowo wcześnie? (Jan Kochanowski o Urszulce - Safo Słowieńska).Maria Pawlikowska-Jasnorzewska poetka dwudziestolecia międzywojennego również opiewa miłość.Poświęciła Safonie cykl pierwszy pt."Róże dla Safony".Opiewa ona miłość nieszczęśliwą, pełną goryczy, odwołuje się do doświadczeń poetki w starożytności: "Już wtedy w Hitylenie jak i w całej Ledos obca jasnym gajowym i nadmorskim bożkom upadłaś Miłości pod ciężarem łez, bo jak dziś byłaś słodko-gorzką" W Średniowieczu uwaga twórców skupiła się głównie na miłości, która łączy Boga i człowieka.Utwory dają doskonałe wzory tej miłości, której uosobieniem są święci i asceci, odrzucający ziemskie rozkosze dla miłości nieskończonej do Boga (św.Szymon z Słupnik).W miarę sekularyzacji życia i coraz pełniejszego kształtowania się kultury dworskiej w liryce świeckiej i rycerskiej pojawia się miłość erotyczna między kobietą i mężczyzną.Temat ten pojawia się w łacińskim zbiorze poezji Burana, przynoszącej pochwałę życia, kult kobiety, pragnienie miłości.W literaturze dworskiej kształtuje się ideał damy serca rycerza średniowiecznego.Miłość ta ma nie tylko charakter platoniczny ale i zmysłowy, namiętny, grzeszny (Tristan i Izolda), (Abelard i Heloiza).Grzeszni kochankowie w etosach rycerskich są sympatyczni.Nawet zdrada nie pomniejsza miłości, miłość nierozerwalna.W Renesansie miłość święci triumfy - wiąże się to z humanizacją życia i ideologią: współistnienie wartości duchowych i cielesnych
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
