[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Po wykonaniu pracregulacyjnych rozległy obszar Morza Północnego został uszczuplony tylko o niewielkacześć.Wydarty morzu lad musi stale odpierać ponawiający się napór wody.Nieposkromione ataki żywiołu, jak choćby podczas przypływów, mogą zniweczyć znacznacześć tego, czego dokonano.Podobieństwa z tym i jego relacjami z ja oraz z zadaniem,jakie ma do spełnienia psychoanaliza, są tu bardzo wyraziste.Osuszenie Zuiderzee było osiągnięciem technicznym, toteż aby mogło ono posłużyćFreudowi do metaforycznego wyrażenia jego myśli, dodał on tu znamienne określenie,uznając je za osiągnięcie kulturalne.Użył słowa Kulturarbeit, co literalnie znaczy: pracamająca na celu osiągnięcie kultury.W Standard Edition słowo to zostało oddane jakoreclamation work [oddanie ziemi pod uprawę, zamienienie jakiegoś obszaru w ziemieuprawna].Przy największym wysileniu wyobraźni trudno uznać, że jest to właściwyprzekład wyrażenie Kulturarbeit.Gdyby Freudowi chodziło nie o określony metaforycznysens tego, czego dokonano w obszarze Zuiderzee, ale o to, czym to było i czemu miałosłużyć w realnej rzeczywistości, użyłby słowa Urbarmuchung, które w języku niemieckimoddaje właśnie to znaczenie: zamienienie jakiegoś obszaru w ziemie uprawna.Freudowijednak nie chodziło o porównywanie psychoanalizy z przygotowywaniem ziemi poduprawę, ale o wydzieranie przyrodzonym żywiołom obszarów, które można udostępnićkulturze.Posługując się taka metafora, chciał on uwydatnić, że sfera działaniapsychoanalizy jest sfera duchowa w odróżnieniu od działań natury fizykalnej czymaterialnej.W przekładzie angielskim metafora ta zyskuje sens przeciwny i sugeruje, że wpsychoanalizie zmierza się do osiągania celów praktycznych.Takie praktyczne korzyścipłynące z psychoanalizy mogą być nawet niepomierne, ale nie zmienia to faktu, że dlaFreuda najważniejsze były w niej osiągnięcia w sferze kultury, i o to też chodziło mu w tymprzykładzie.Dla osób obeznanych z kultura niemiecka sposób, w jaki Freud ujął sednopsychoanalizy - posługując się metaforą związaną z wydzieraniem morzu ziemi - jestszczególnie poruszający, Nikt nie zajmuje w kulturze niemieckiej tak znaczącego miejscajak Goethe i jego arcydzieło, Faust.Dzieje Fausta to dzieje walki toczącej się o jego duszemiędzy siłami światła i ciemności.Życie jego to dążenie do głębokiego zrozumienia światai siebie samego.Aby odkryć, kim jest, Faust gotów jest zaryzykować wszystko - życiewłasne, a nawet dusze.W dążeniu tym jego lepsze ja jest w konflikcie z potężnymi i nierazzyskującymi przewagę presjami popędowymi (uosobionymi w postaci Mefistofelesa), podwpływem których niszczy on to, co najbardziej kocha (a co uosabia Małgorzata).Małgorzata reprezentuje lepsze ja Fausta; to ona właśnie i to, co reprezentuje, zbawiadusze Fausta.U schyłku życia Faust jest przeświadczony, że wydarcie morzu części ziemito ukoronowanie jego dążeń.Będąc przekonanym ze czegoś takiego dokonał, przezywauniesienie radości i gotów jest zakończyć swój niespokojny żywot.Właśnie ze względu nato dążenie, aby dzięki twórczej mocy udostępnić cały nowy obszar pod przyszła uprawę,zostaje zbawiony.Wiemy, że wpływ Goethego odegrał rozstrzygająca role w rozwojuintelektualnym Freuda, nie będzie to więc nie oparty na niczym domyśl, że Freud wybrałmetaforę wydarcia morzu ziemi, ponieważ chciał, by czytelnik powiązał to, czy jest i doczego zmierza psychoanaliza z Faustem - wielkim dramatem o wydzieraniu duszypotężnym mrocznym żywiołom.Ani panteista Goethe, ani ateista Freud nie znaleźligłębszego wyrazu dla swoich najistotniejszych myśli o losie człowieka niż obraz zbawieniaduszy.IXNajważniejsze psychoanalityczne dzieło Freuda to Die Traumdeutungp).W książcetej próbuje on wyjaśnić, co dzieje się w naszej nieświadomości i w snach, ukazując, ileprawdy jest w powiedzeniu Szekspira, że jesteśmy z takiej materii, z jakiej są nasze sny
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
