[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Oba re\imy poczyniły pewne koncesje na rzecz robotników totrzeci ze środków wymienianych przez Masona.Nie uciszano ich ottak, po prostu, jak to się zwyczajowo czyni w tradycyjnych dyktaturach.Po zdobyciu władzy oficjalne związki zawodowe miały monopol nareprezentowanie robotników.Aby nazistowski Niemiecki Front Pracyzachował swoją wiarygodność, musiał zwracać uwagę na warunki ro-botników.Pomna rewolucji z 1918 roku, Trzecia Rzesza skłonna byłazrobić wszystko, aby uniknąć bezrobocia i braków \ywności na rynku.Kiedy gospodarka niemiecka rozkręcała się w wyniku remilitaryzacji,doszło nawet do niewielkich podwy\ek płac.Pózniej, w czasie wojny,pojawienie się robotników przymusowych awansowało wielu niemiec-kich robotników do rangi panów, co dawało im dodatkową satysfakcję.Mussolini był dumny z tego, \e robotnicy dobrze się mają pod rzą-dami jego korporacyjnej konstytucji.Karta Pracy (1927) obiecywała,\e robotnicy i pracodawcy zasiądą razem w korporacji" osobnej dlaka\dej bran\y gospodarczej, zarzucą walkę klas i odkryją wspólne in-teresy.Kiedy w 1939 Izba Korporacji zastąpiła parlament, wyglądałoto bardzo imponująco.W praktyce jednak korporacjami zarządzaliprzedsiębiorcy, podczas gdy sekcje robotnicze znalazły się na uboczui zostały usunięte z terenu zakładów86.Czwarty środek opanowywania" wymieniony przez Masona in-tegracja był specjalnością re\imów faszystowskich.Faszyści byli mi-strzami w manipulowaniu dynamiką grup: młodzie\ą, towarzystwamirekreacyjnymi, zjazdami partyjnymi.Presja rówieśnicza była szczegól-nie silna w małych grupach.Tam patriotyczna większość zawstydzałaalbo onieśmielała nonkonformistów, nakazując im przynajmniej trzy-mać język za zębami.Sebastian Haffner wspomina, jak jego grupa apli-ISprawowanie władzy 177kantów sędziowskich została wysłana latem 1933 roku na wypoczynek,gdzie ci młodzi i dobrze wykształceni ludzie, w większości nienaziści,zostali zawiązani w grupę przez wspólne marsze, śpiewy, uniformyi dryl.Opór wydawał się bezcelowy, bez wątpienia prowadził wyłącz-nie do więzienia i końca marzeń o karierze.W końcu ze zdziwieniemzobaczył, \e sam podnosi rękę z opaską ze swastyką w nazistowskimpozdrowieniu87.Te rozmaite techniki kontroli społecznej okazały się skuteczne.Mussolini miał szerokie poparcie przynajmniej od 1929 roku i potemdzięki zwycięstwu w Etiopii w 1936 roku88.Porozumienie z Kościołemkatolickim stało się dla tego poparcia zasadnicze.Traktaty laterańskiepodpisane przez Mussoliniego i papie\a Piusa XI w lutym 1929 roku za-kończyły niemal sześćdziesięcioletni okres konfliktu między państwemwłoskim a Watykanem wzajemnym uznaniem i zgodą na zapłacenieprzez Włochy znacznego odszkodowania za zajęcie ziem papieskichw roku 1870.Włochy uznały katolicyzm za religię większości Wło-chów" Niegdyś antyklerykalny Mussolini, który w młodości napisałpowieść Claudia Particelli, czyli kochanka kardynała", a mając 21 lat,w debacie ze szwajcarskim pastorem dał Bogu, jeśli istnieje, pięć minutna pozbawienie go \ycia89, w 1925 roku przyjął spózniony ślub ko-ścielny z Rachele Guidi, wieloletnią mał\onką, z którą miał tylko ślubcywilny, i zgodził się na chrzest swoich dzieci.W wyborach z 24 marca1929 roku wyra\one wprost poparcie Kościoła pomogło zdobyć 98 pro-cent głosów dla kandydatów faszystowskiej listy (innych nie było) doparlamentu90.W dłu\szej perspektywie faszyzm zapłacił wysoką cenęza doprowadzenie do porozumienia z Kościołem: kiedy zając faszy-stowskiego dynamizmu zmęczył się, powolny \ółw katolickiego para-fialnego \ycia i kultury stał się fundamentem chrześcijańsko-demokra-tycznych rządów we Włoszech po roku 1945.Innym składnikiem popularności Mussoliniego w połowie okresujego rządów było zwycięstwo nad Etiopią latem 1936 roku, ostatni jak się okazało jego sukces militarny.Powszechna aprobata dla fa-szystowskiego re\imu skończyła się dopiero wtedy, kiedy ekspansywnapolityka zagraniczna Mussoliniego zaczęła ponosić pora\ki.PotrzebaDuce demonstrowania specjalnych związków z historią" wymagała178Sprawowanie władzyod niego prowadzenia dynamicznej polityki zagranicznej.Od kiedyjednak jego ochotnicze" siły zbrojne zostały w marcu 1937 roku pobi-te przez hiszpańskich republikanów i międzynarodówkę ochotnikóww Guadalajarze, na wzgórzach na północny wschód od Madrytu, po-lityka zagraniczna zaczęła bardziej upokarzać, ni\ wzmacniać re\imMussoliniego91
[ Pobierz całość w formacie PDF ]