[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Kobiecie niezamężnej, dokonującej sztucznego poronienia, niegroziła żadna kara.Zatem i to prawo nie odnosiło się do ochrony płodu jako takiego.Obrona nie narodzonego zrodziła się dopiero na fundamencie ostrej krytyki usuwania ciąży, z którą występowali chrześcijanie.Fakt, że w CesarstwieRzymskim zabiegi sztucznego przerywania ciąży były podejmowane często, znalazł potwierdzenie na przykład w pismach Seneki (zm.65 r.), który chwaliłswą matkę za to, że w przeciwieostwie do wielu innych nie niszczyła otrzymanej nadziei na dzieci w swym łonie 106.Przejmując w tym względzie tradycję judaizmu, chrześcijanie od samego początku ostro sprzeciwiali się usuwaniu ciąży.Pochodząca z pierwszej po-łowy II w.didache, zwana także Nauką dwunastu apostołów, mówiła o dzieciobójcach, którzy idą drogą śmierci, którzy niszczą dzieło Boga w łonie mat-ki .Hiszpaoski synod w Elwirze na początku IV w.za usunięcie ciąży przewidywał karę dożywotniej ekskomuniki.W 314 r.synod w Ankyrze orzekał karędziesięcioletniej pokuty kościelnej dla kobiet uprawiających nierząd i niszczących pózniej owoc swych kontaktów seksualnych.Decyzje podjęte przez tensynod były wielokrotnie cytowane w pózniejszych decyzjach soborowych Wschodu i Zachodu.Konstytucje apostolskie, będące kompilacją z IV w., potę-piały uśmiercanie płodu, który już się uformował (7,3, 2).Reguły św.Bazylego (zm.379 r.), które wywarły istotny wpływ na prawodawstwo Kościoławschodniego, potępiały bez wyjątku wszystkie kobiety, które dokonały zabiegu usunięcia ciąży bez względu na stopieo zaawansowania rozwoju płodu.Kara była taka, jaką ustalił synod w Ankyrze: dziesięd lat pokuty kościelnej.Najstarsze znane nam dokumenty w sprawie praktyk antykoncepcyjnych pochodzą z Egiptu.Są to papirusy z lat 1900-1100 przed Chrystusem.Mówisię w nich o tamponach dopochwowych, które miały blokowad lub neutralizowad spermę.Były one nasączone na przykład gumą akacjową, miodem i od-chodami krokodyla.Wiedza grecko-rzymska nawiązywała zwłaszcza do trzech dzieł; oto w kolejności:1.dzieło Arystotelesa (zm.322 r.przed Chrystusem) zatytułowane Historia naturalna zwierząt (Historia animalium);106Ad Helviam 16, 1.Strona 64 z 343 2.Historia naturalna Pliniusza (zm.79 r.), najlepsza i najobszerniejsza encyklopedia przyrodnicza starożytności, oraz3.Ginekologia Soranusa z Efezu, lekarza, który działał w Rzymie za czasów Trajana i Hadriana (początek II w.).Owa Ginekologia była najważniej-szym zródłem wiedzy o zapobieganiu ciąży w Cesarstwie Rzymskim, wśród Arabów, a poprzez tych ostatnich w średniowiecznej Europie.Wśród środków antykoncepcyjnych autorzy ci na pierwszym miejscu wymieniali napoje.Pliniusz podawał tylko jedną receptę: napój z ruty zwyczaj-nej, która była także środkiem poronnym, z olejkiem różanym i aloesem107.Soranus omawiał napoje zapobiegające ciąży w rozdziale zatytułowanym: Czy należy stosowad środki poronne i antykoncepcyjne, i jak? Jako środki antykoncepcyjne wymieniał trzy napoje: mieszankę złożoną z soku panaksu,nasienia ruty i soku cyrenajskiego z woskiem, podawaną z winem; po drugie rozcieoczoną winem miksturę złożoną z nasienia żółtego laku, mirtu, mirry ibiałego pieprzu.Napój ten należało pid przez trzy kolejne dni.W skład trzeciej mieszanki wchodził sfermentowany miód z nasieniem wieczernika i pa-sternakiem.Soranus zalecał ostrożnośd, gdyż leki te nie tylko zapobiegają poczęciu, ale też niszczą, co już poczęte zostało .Chociaż środki owe mogłyrównież powodowad poronienie, to jednak przede wszystkim były przeznaczone do zapobiegania ciąży.Soranus zwracał uwagę, że mogą one równieżpowodowad silne bóle głowy i zakłócenia procesów trawienia oraz wymioty108.Inna metoda, stosowana w czasach antycznych, polegała na niedopuszczeniu spermy do macicy.Arystoteles uważał, że zapłodnienie mogą utrudnidgładkie wargi szyjki macicy,dlatego niektórzy ludzie nakładają na tę częśd macicy, do której dociera nasienie, olejek cedrowy, maśd ołowiową lub maśdz kadzidła i oleju z oliwek109.Soranus zalecał wprowadzaną do macicy miksturę ze starej oliwy z oliwek, miodu, soku drzewa balsamowego lub żywicy cedru.Również miękka weł-na zamykająca otwór szyjki macicy była, jego zdaniem, skuteczna, podobnie jak wełna nasączona winem, w którym uprzednio rozpuszczono korę pinii igarbnika naturalnego110.107Historia naturalna 20, 51, 142-143.108Ginekologia 1, 19, 60-63.109Historia naturalna zwierząt 7, 3, 583a.110Ginekologia 1, 19, 61 i d.Strona 65 z 343 Trzeci sposób zapobiegania ciąży polegał na użyciu maści nakładanej na prącie.Maśd miała albo zabijad plemniki albo, podobnie jak krążek dopo-chwowy, zamykad dostęp do macicy po wniknięciu prącia do pochwy.Pliniusz zalecał gumę cedrową111.Oprócz tych metod należało wykorzystywad także bezpłodne dni cyklu.Szkoła Hipokratesa w V w.przed Chrystusem głosiła pogląd, że płodny jestokres następujący bezpośrednio po menstruacji112.Tego samego zdania był Soranus.Pisał on:Macica, w której podczas miesiączki nagromadziło się wiele krwi, potrafi wprawdzie bardzo łatwo wydalid zatrzymanąkrew, ale nie jest w stanie przyjąd i utrzymad nasienia
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
