[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Tylko wówczas demokracja jako procedura przynosi oczekiwane efekty.Główną zaletą demokracji jako procedury jest to, że demokratyczny wybór chroni społeczeństwo przedarbitralnym uznaniem się kogoś za przywódcę i przed arbitralnym podejmowaniem decyzjidotyczących społeczeństwa.Schumpeter, jako przedstawiciel realistycznego podejścia do demokracji, dostrzega mankamenty:- nie należy traktować demokracji jako celu samego w sobie, jest ona raczej środkiem, instrumentem,metodą podejmowania decyzji politycznych, należy oceniać, czy demokratyczny wybór jestsłuszny, niebezpieczny jest mit demokracji jako ideału ustroju,- pojęcie demokracji opiera się na pojęciu dobra wspólnego, ale co ono oznacza? Czy w złożonymwspółczesnym społeczeństwie da się ustalić coś takiego, czy da się je wynegocjować metodądemokratyczną?- klasyczna teoria demokracji (arystotelesowska) zakładała, że obywatel to istota rozumna,racjonalna, politycznie wyrobiona, a zatem decyzje obywatela są przemyślane ale czy tak jest?Schumpeter uznaje to za kolejny mit większość obywateli nie ma wykrystalizowanych przekonańpolitycznych, są one zmienne, niekonsekwentne i trudno oczekiwać po nich racjonalności.Obywatele często kierują się przesądami, stereotypami, emocjonalność przeważa nadracjonalnością, reakcje są stadne, działa na nie manipulacja i propaganda.Jest to podważenie ideałuobywatela jako istoty świadomej, obniżenie wagi demokratycznego wyboru, który nie zawsze jestdobry kolizja dwóch wartości, wybór pomiędzy tym, co wybiera większość a tym, co słuszne.Inne warunki istnienia liberalnej demokracji:- w liberalnej demokracji niemożliwa jest sytuacja, że odbywają się wolne wybory, ale wyłonionerządy są pod kontrolą np.służb specjalnych, wojska demokracja jest wówczas fasadą, a wyborcynie mają na nic wpływu;- cechą liberalnej demokracji jest kontrola jednych urzędów przez inne;- istnieje gwarancja faktycznego, szeroko rozumianego pluralizmu (zagwarantowanie prawmniejszości itd.).wiele państw, które uważają się za demokratyczne, nie są takie sam fakt odbywania się w nichwolnych wyborów o niczym nie przesądza.Ad 2.Substancjalne rozumienie demokracjiOdpowiedz na pytanie, co jest istotą demokracji?Demokracja to taki ustrój, w którym urzeczywistniane są określone wartości, które w sumie stanowiądobro wspólne.Dokonuje się to przez realizację wartości kardynalnych:- równość,- sprawiedliwość,- praworządność,- dobrobyt,- wolność.Istnieją jednak filozoficzne problemy z określeniem i rozpoznawaniem dobra wspólnego.Wspołeczeństwach homogenicznych, gdzie brakuje konfliktów, możliwe jest określenie dobrawspólnego.W dzisiejszych złożonych wspólnotach politycznych, gdzie ścierają się interesy różnychgrup, dobro wspólne trudno jest zdefiniować, bo nawet jeśli zgodzimy się co do jakiegoś kanonuwartości, to pozostaje kwestia różnej interpretacji tych wartości.Ad 3.Partycypacyjne rozumienie demokracjiWywodzi się z klasycznej greckiej koncepcji demokracji, z tradycji polis, demokracji bezpośredniej udział obywateli w debatach publicznych, zgromadzeniach, pełnieniu funkcji, współudział obywateli wpolityce.Czy we współczesnych zróżnicowanych społeczeństwach taka demokracja bezpośrednia jestmożliwa? (Choć teoretycznie jest możliwa do wyobrażenia jej realizacja dzięki np.internetowi.)Stanowisko partycypacyjne jest szczególnie związane z kulturą anglosaską, która rozwinęła lokalnąsamorządność specyfika kultury amerykańskiej.26 Każda demokracja jest w jakimś sensie partycypacyjna, minimum partycypacji to wolne wybory.Model partycypacyjny zakłada jednak coś więcej dobrowolny udział w organizacjach,stowarzyszeniach.ZASADA WIKSZOZCIDemokrację można traktować również jako procedurę, która opiera się na zasadzie większości, choćjest to interpretacja ograniczona.Zasada większości:- aspekt ilościowy, wyborczy ten wygrywa wybory, kto uzyska większość głosów, a reszta musito zaakceptować, podobnie jest z podejmowaniem, przechodzeniem decyzji jest to technikawyboru,- aspekt ustrojowy zasada większości musi oznaczać również ochronę praw mniejszości, któraprzegrała, musi mieć ona prawo przeciwstawiania się opinii większości, prawo veta, znajduje towyraz w istnieniu legalnej opozycji inaczej istniałaby tyrania większości,- aspekt socjologiczny zasada większości oznacza także to, że większość wywiera presję najednostkę i wymusza konformizm, dostosowanie się do narzucanych reguł.Sposób rządzenia oparty na zasadzie większości nie ma długiej tradycji, o czym świadczy np.trwałośćmonarchii absolutnej
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
