[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Nie było już politycznych izinstytucjonalizowanych przeszkód w artykułowaniu interesów przez zbiorowości regionalne,a wśród licznych organizacji i stowarzyszeń obywatelskich, które w owym czasie bądź tozalegalizowały lub zainicjowały, bądź też zintensyfikowały swoją działalność, nie zabrakłoteż, wśród nich organizacji uwzględniających w swych programach treści regionalne.Dopiero, obecnie, polska kultura narodowa zaczyna aspirować do miana kultur o charakterzeotwartym, o czym może przekonać nas dokument Ministerstwa Edukacji Narodowej podtytułem: „Dziedzictwo kulturowe w regionie.Założenia Programowe.” W piśmie tymczytamy min.: „(celem programu edukacyjnego) jest nadanie problemowi kształcenia iwychowania regionalnego należnej rangi.Pełniejsze poznanie własnej kultury, dziedzictwahistorycznego, tożsamości kulturowej i wartości w nich tkwiących, ma sprzyjać kształtowaniuświadomych swoich możliwości powinności obywateli kraju i swojej ,ale także kształtowaniu postaw otwartych, nastawionych na rozumienie innych ludzi, kultur,zbliżeniu europejskiemu”329.Jednak, że sytuacja powyższa jest sytuacją względnie nową, sąprzekonani jeszcze dziś pracownicy instytucji kultury zajmujący się, na co dzień tymzagadnieniem, w regionie, o czym świadczy cytat: „Obserwuje się tendencje, jakby odgórnieukartowane, (…).Dążenia do unifikacji kształtu kultury według jakiegoś abstrakcyjnegomodelu.Do niwelowania wszelkich odrębności.”330.Wracając do analizy uwarunkowań gospodarczych, należy uwzględnić jeszcze jednąistotną okoliczność.Jakkolwiek zapoczątkowanie procesu transformacji systemowejoznaczało m.in.kres bezpośredniego podporządkowania regionalizmów interesom władzycentralnej i związanej z tym podporządkowaniem restrykcyjnej kontroli prowadzonejdziałalności, to jednak wiązało się również ze znacznym ograniczeniem (w skrajnychprzypadkach - odcięciem) wydatkowanych przez państwo środków na ten cel.O tym, jednak,329 Grycan A., Rogowski J., Kształcenie i wychowanie regionalne w szkołach Warmii i Mazur, (w:) Tożsamośćkulturowa Warmii i Mazur w działalności instytucji i stowarzyszeń, (red.) Modrzejewska I., A., Olsztyn 2000, s.58.330 Tożsamość kulturowa Warmii i Mazur w działalności instytucji i stowarzyszeń, (red.) Modrzejewska I., A.,Olsztyn 2000, s.9.85jak dramatycznie zawodny tworzy to model finansowania, wypowiadał się na wojewodawarmińsko - mazurski, Zbigniew Babalski: „(…)Wysokość środków wygospodarowanychprzez samorządy oraz dotacja z budżetu państwa nie zabezpieczają potrzeb instytucjiplacówek kultury na poziomie gwarantującym ich dynamiczny rozwój.Również z tegopowodu niskie są wynagrodzenia pracowników, minimalne nakłady na działalność statutową,bazę lokalową i jej wyposażenie techniczne.Niedobór środków widoczny jest w SłużbachOchrony Zabytków, na których spoczywa obowiązek opiekli, renowacji i odbudowyzabytków i dzieł sztuki o bezcennej wartości.”331Sfera gospodarki, zatem, bardzo mocno warunkuje, w tak rozumianym systemie rozwójregionu, co nie jest zjawiskiem odosobnionym, w skali kraju.Region ten pozostaje, jednak,bardzo specyficznym, historycznie niejednorodnym, niestabilnym, innym niż pozostałeregiony polskie.Populacja województwa Warmińsko – Mazurskiego liczy około 1.427.500mieszkańców,332 co daje regionowi ostatnie miejsce we wskaźniku gęstości zaludnienia (59osób na kilometr kwadratowy).Dominującym językiem jeszcze pół wieku temu był językniemiecki, dominującą religią protestantyzm.Na dzień dzisiejszy Region Warmii i Mazur,należy traktować jako obszar ze wszech miar wielokulturowy, wieloetniczny iwielowyznaniowy (ok.8 procent stanu ogólnego stanowią mniejszości narodowe – Niemcy,Ukraińcy, Białorusini i Romowie),333jednak dokładniejsza analiza stanu rzeczyprzeprowadzona zostanie w kolejnych podrozdziałach.W tym miejscu należy powiedzieć kilka słów w odniesieniu do trzech badanych strukturmiejsko – wiejskich, bowiem posłużą one do empirycznego wydzielenia systemuregionalnego.Do analizy systemowej szczególnie nadają się miasta małe lub średnie, jakzauważa, na podstawie analizy polskiej literatury przedmiotu Piotr Rybicki.334 Takie miasta,bowiem, umożliwiają skuteczną analizę funkcjonowania podsystemów, dlatego też w moichbadaniach pod uwagę zostały wzięte dwa miasta różniące się liczbą mieszkańców, niezaliczające się jednak do miast dużych.Pierwsze z nich, Olsztyn (niem.Allenstein) jest miastem wojewódzkim i jednocześniestolicą Regionu Warmińsko-Mazurskiego.Prawa miejskie otrzymał aktem lokacyjnymnadanym przez diecezjalną Kapitułę Warmińską 31 października 1353 roku.Położenie miasta331 Babalski Z., Wystąpienie na Kongresie Kultury Mazur, Warmii, Powiśla, (w:) Kultura Mazur…Op.Cit., s.21.332 Stan na 31 marzec 2010, za GUS; http://www.stat.gov.pl/olsz/index_PLK_HTML.htm.333 Domagała B., Z problematyki tożsamości obszarów pogranicza, (w:) Domagała B., Sakson A., Tożsamośćkulturowa społeczeństwa Warmii i Mazur, Olsztyn 1998, s.12.334 Rybicki P., Struktura społecznego świata.Studia z teorii społecznej, Warszawa 1979, s.621.86z dala od tradycyjnych szlaków handlowych nie sprzyjało jego intensywnemu rozwojowi.Dodatkowym hamulcem były częste wojny, które skazywały miasto na pełnienie funkcji wgłównej mierze obronnych
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
