[ Pobierz całość w formacie PDF ]
.Wąska specjalizacja pozioma prowadzi zazwyczaj do ograniczenia swobody pracowników co do wyboru metod i treści pracy.Szeroka specjalizacja horyzontalna oznacza przydzielenie stanowisku szerokiej gammy różnorodnych zadań, których realizacja wymaga wielu umiejętności na wysokim poziomie.Kryteria grupowania (specjalizacji):lwiedza i umiejętności, będące np.podstawą tworzenia oddziału anestezjologii, chirurgii, chorób wewnętrznychllprzebieg procesu pracyllfunkcje w systemie wykonawczym i zarządzaniullczas pracyllproduktllklientllrynek lub region działaniallregion (kryterium geograficzne)lW różnych organizacjach spotykamy różne zestawy tych kryteriów.64.Rozpiętość kierowania: pojęcie, rodzaje, czynniki określające wielkość potencjalnej rozpiętości kierowania.Rozpiętość kierowania - liczba podwładnych podległych bezpośrednio konkretnemu przełożonemu.Wyróżnia się rozpiętość kierowania:lformalną - określoną w przepisach organizacyjnychllrzeczywistą - równą liczbie pracowników, którymi faktycznie kieruje dany kierownik (może być oczywiście różna od rozpiętości formalnej)llpotencjalną - najbardziej efektywną w danych warunkach - teoretycznie najbardziej uzasadnionalGłównym czynnikiem ograniczającym potencjalną rozpiętość kierowania jest konieczność bezpośredniego kontaktowania się z pracownikami oraz kontrolowania wszystkich powiązań miedzy nimi.Graicunas określił wzór pozwalający obliczyć maksymalną liczę relacji, w które może być uwikłany kierownik.Ustalenie potencjalnej rozpiętości kierowania nie może być zatem rezultatem abstrakcyjnej analizy, lecz wynikiem badania wielu powiązanych ze sobą czynników.Są to:lczynniki związane z zadaniami, jak ważkość zadań, ich trudność, różnorodność czy możliwość powstania faktów nieodwracalnychllczynniki związane z osobą kierownika, jak zakres jego samodzielności, personel pomocniczy, styl kierowania, kwalifikacjellczynniki związane z podwładnymi, np.kwalifikacje, integracja pracownicza, postawa grup pozaformalnych, fluktuacja personelullczynniki o charakterze techniczno-organizacyjnym, jak szczebel organizacyjny, na którym znajduje się konkretne stanowisko kierownicze, rozmieszczenie pracowników w terenie, stabilność struktury organizacyjnej, równomierność tempa pracy, technika przetwarzania informacji.l65.Opis, zalety i wady struktury liniowej, liniowo-sztabowej.Przykłady.Struktura liniowa - podstawą jest fayolowska zasada jedności rozkazodawstwa, w myśl której podwładny może mieć tylko 1 przełożonego.Komunikacja drogą służbową, kierownik liniowy ponosi odpowiedzialność za całokształt działania kierowanej przez siebie komórki i posiada stosowne uprawnienia decyzyjne.Zalety:lprostota i zrozumiałość zależności organizacyjnychlljasno określona władza i odpowiedzialnośćllstworzenie warunków do szybkiego podejmowania decyzji i egzekwowania ich realizacjilWady:lbrak możliwości pogłębiania specjalizacji w zakresie wszystkich aspektów zarządzania dana komórką lub jednostką organizacyjnąllwzrasta prawdopodobieństwo podejmowania decyzji i egzekwowania ich realizacjillefektywne funkcjonowanie wymaga zatrudnienia wysokiej klasy specjalistów o szerokiej specjalizacji na stanowiskach kierowniczych, mających zarazem talent menedżerskilCzysty typ liniowy z reguły nie występuje ze względu na postępującą specjalizację.Struktura liniowo-sztabowa - wykorzystuje jedność rozkazodawstwa oraz specjalistyczne wsparcie dla zarządzania.Tworzy się stanowiska i komórki sztabowe, powołane do wspomagania kierowników liniowych.Kierownik liniowy zachowuje uprawnienia i odpowiedzialność za funkcjonowanie podległej mu komórki (jednostki).Stanowiska i komórki sztabowe umieszcza się:lprzy najwyższym szczeblu hierarchii organizacjillwewnątrz części organizacyjnych, realizujących funkcje podstawowellzarówno przy szczeblu najwyższym, jak i przy szczeblach pośrednichlZalety:lzachowuje jedność rozkazodawstwa oraz jasny układ władzy i odpowiedzialności, a jednocześnie wykorzystuje wiedzę specjalistyczną do wspomagania procesów decyzyjnych i podwyższania efektywności funkcjonowania organizacjilWady:lzbyt częste występowanie konfliktów między kierownikami liniowymi a kierownikami komórek sztabowychl66.Opis, zalety i wady struktury funkcjonalnej.Przykłady.Struktura funkcjonalna - wymaga zerwania z zasadą jedności rozkazodawstwa oraz oparcia się na zasadzie specjalizacji w zakresie funkcji kierowniczych.Podwładny posiada kilku przełożonych, z których każdy jest odpowiedzialny za pewien aspekt zarządzania.Efektywne zarządzanie wymaga ścisłej współpracy wyspecjalizowanych kierowników - wysokiej klasy specjalista w danej dziedzinie, będzie podejmował racjonalne decyzje cząstkowe w ramach swojej specjalności.Zalety:lkorzyści specjalizacjilldoskonała efektywność wykorzystywania zasobówlldecyzje wyspecjalizowanych kierowników w zakresie szczegółowej funkcji powinny być dobrej jakościlWady:lnieskoordynowana praca zespołu kierowniczegollkonflikty kompetencyjne miedzy kierownikamillmanipulowanie poleceniami przez podwładnychllniska zdolność do adaptacjilWady przeważają nad zaletami w tej strukturze, więc rzadko można znaleźć udany przykład jej zastosowania.67.Opis, zalety i wady struktury dywizjonalnej.Przykłady.W strukturze dywizjonalnej kluczową rolę odgrywa linia średnia, czyli kierownictwo poszczególnych oddziałów (dywizji), a koordynację działania organizacji jako całości osiąga się przez standaryzację wyjść, czyli wyników, jakie mają uzyskać poszczególne oddziały.Stosują ją takie giganty jak: IBM, GM
[ Pobierz całość w formacie PDF ]